En hoe zit het met de terugverdientijd?
Steeds meer mensen schrikken ervoor terug om te investeren in zonnepanelen. Dit heeft onder andere te maken met onzekerheid over de salderingsregeling en met de terugleverkosten die energiebedrijven rekenen. De berichtgeving vanuit overheid en energiebedrijven is niet altijd even helder geweest. Hierdoor denken sommige mensen zelfs dat zonnepanelen alleen nog maar geld kosten, en dat je ze maar beter uit kan zetten.
Maar hoe zit het tegenwoordig met de terugverdientijd van zonnepanelen? Ook als de salderingsregeling stopt in 2027? In dit artikel kijken we nuchter naar de cijfers en rekenen we je voor hoeveel zonnepanelen je nog steeds kunnen opleveren. Je leest over de voordelen van zonnepanelen anno nu, en hoe je de investering nog steeds binnen 10 jaar kunt terugverdienen.
Rijk worden met zonnepanelen?
Zie je zonnepanelen als een investering om geld te verdienen, of als een bijdrage aan een duurzamere wereld? Helaas is de aandacht in de loop der tijd steeds meer verschoven naar wat je eraan kan verdienen. Maar de woningeigenaren -die 20 jaar geleden als eerste zonnepanelen op hun dak legden- deden dit niet om er rijk van te worden, maar om hun uitstoot van broeikasgassen te beperken. In die tijd waren zonnepanelen nog extreem duur en was terugverdienen nauwelijks van toepassing. In 2004 werd de salderingsregeling geïntroduceerd. Deze subsidiemaatregel vanuit de overheid maakte het een stuk aantrekkelijker om in zonnepanelen te investeren, ook al waren de kosten nog erg hoog. Met een beetje geluk kon je toen de zonnepanelen in 10 jaar terugverdienen. Even voor het beeld, je betaalde toen vijf keer zoveel voor een set zonnepanelen dan vandaag de dag. Het was in die tijd dus spannend om in zonnepanelen te investeren, want je had niet de garantie dat je ze ooit zou terugverdienen.
Zonnepanelen zijn een stuk goedkoper dan vroeger
Tegenwoordig kosten zonnepanelen nog maar een fractie van de prijs destijds. Voor ongeveer € 3.300,- kan je al een mooie set zonnepanelen met omvormer krijgen die jaarlijks 3.000 kWh per jaar produceert. Laten we daarmee eens gaan rekenen, aangezien 3.000 kWh overeenkomt met het verbruik van een gemiddeld huishouden.
Als je een beetje oplet dat je elektriciteit verbruikt als de zon schijnt kan je ongeveer 25% van de opgewekte energie van je zonnepanelen direct gebruiken. Dit principe heet gelijktijdigheid. Zelf stroom opwekken en meteen gebruiken is voordelig: elektriciteit kost bij een vast of variabel contract ongeveer €0,30 per kWh, en die hoef je dan niet van je energiebedrijf te kopen. Oftewel 25% van 3.000 kWh = 750 kWh x € 0,30 = € 225,- , die je bespaart op je energierekening. Alleen daarmee (zelf verbruiken op het moment van opwek) zou je in 15 jaar je investering in zonnepanelen terugverdienen, terwijl ze 25 jaar meegaan. Maar je krijgt ook nog geld voor de resterende 75% opgewekte stroom die je teruglevert. Dus voor de 2.250 kWh die je niet direct kan verbruiken.
Salderen met zonnepanelen
Voor het terugleveren van stroom die je zelf niet direct allemaal verbruikt (bijvoorbeeld op zonnige dagen in de zomer) gold tot voor kort dat je de volledige opwek mocht verrekenen met wat je op een later moment wel verbruikt (bijvoorbeeld op bewolkte winterdagen). Dit heet salderen. Dus ook voor die 2.250 kWh kreeg je € 0,30 per kWh = € 675,-. Samen met het voordeel van € 225,- die je direct verbruikt kom je in totaal uit op € 900,- per jaar. Daarmee verdiende je in 4 jaar je zonnepanelen terug. En daarna zou je dus meer dan 20 jaar profiteren van dikke winst op je zonnepanelen.
Dat klinkt te mooi om waar te zijn. En dat is het ook, want deze enorme subsidie van de salderingsregeling moest betaald worden door de energiebedrijven. Zij verhoogden hun stroomprijzen, ook voor mensen die geen zonnepanelen hebben. Eigenlijk dus oneerlijk naar degenen die geen zonnepanelen kunnen kopen.
Eerlijkere verdeling van de salderingskosten
Het was lang onzeker of en wanneer de overheid de salderingsregeling zou afschaffen. Inmiddels is bekendgemaakt dat de salderingsregeling stopt per 1 januari 2027. In de tussentijd moesten de energiebedrijven werken aan een eerlijkere verrekening van de kosten van de salderingsregeling. Ieder energiebedrijf bedacht daarvoor een eigen manier. De meeste energiebedrijven rekenen aan zonnepanelenbezitters zogenaamde terugleverkosten van ongeveer € 0,16 per kWh. Misschien komt dit over als een soort boete voor je investering in zonnepanelen? Maar netto ontvang je nog steeds € 0,30 – € 0,16 = € 0,14 per kWh die je zelf opwekt met je zonnepanelen.
Dus in plaats van 2.250 kWh x € 0,30 krijg je nu “nog maar” 2.250 kWh x € 0,14 = € 315,- per jaar voor je teruggeleverde elektriciteit. Dit komt bovenop de € 225,- die je al bespaarde op de elektriciteit die je direct verbruikt, dus samen goed voor € 540,- per jaar aan opbrengst uit je zonnepanelen.
De investering bedroeg € 3.300,-. Als je dit deelt door € 540,- krijg je een terugverdientijd van 6 jaar. Een stuk beter dan waar de voorlopers van 20 jaar geleden op uitkeken!
Niet meer opwekken dan je zelf nodig hebt
Belangrijk in bovenstaande berekening is dat deze ervan uitgaat dat je niet meer opwekt dan je werkelijk nodig hebt. Tegenwoordig krijg je bijna niets meer voor de teveel opgewekte elektriciteit van je zonnepanelen.
Wanneer de salderingsregeling stopt (verwacht per 1 januari 2027) komen waarschijnlijk ook de terugleverkosten grotendeels te vervallen. Hierdoor is het de verwachting dat je nog steeds een redelijke vergoeding krijgt voor je teruggeleverde elektriciteit, zodat je binnen 10 jaar je zonnepanelen kunt terugverdienen.
Vast, variabel/flex of dynamisch energiecontract
Bovenstaand verhaal geldt voor mensen met een vast of variabel/flex energiecontract, waarbij de elektriciteitsprijs voor een afgesproken periode vastligt. Wil je echt bewust bezig zijn met je energieverbruik en zoveel mogelijk van de elektriciteit gebruiken als deze het goedkoopste is? Dan is een dynamisch contract een interessante keuze. In combinatie met een thuisbatterij en slim energieverbruik kan je nog meer van je opgewekte elektriciteit direct zelf verbruiken, én slim handelen op de pieken en dalen van de energiemarkt.
Negatieve elektriciteitsprijzen
Natuurlijk heb je bij een dynamisch contract ook te maken met negatieve elektriciteitsprijzen (je krijgt dan betaald om stroom te verbruiken, omdat er op dat moment een overschot aan hernieuwbare stroom wordt opgewekt) Deze momenten zijn echter zeer zeldzaam, aangezien de energiebelasting ervoor zorgt dat de stroomprijs meestal ruim boven de € 0.- blijft. Een ingewikkelde en spannende markt voor de liefhebbers van bewust omgaan met energie. Voor mensen die niet elke dag bezig willen zijn met de energiemarkt is een vast aanbod voor een jaar of variabel/flexibel per maand aantrekkelijker.
Kortom: is het nog steeds rendabel om te investeren in zonnepanelen?
Ja. Zonnepanelen gaan 25 jaar mee. En zowel met als zonder salderingsregeling kun je ze binnen die tijd terugverdienen. Investeer niet in zonnepanelen om er rijk van te worden, maar om je eigen energieverbruik te verduurzamen. Als je zoveel mogelijk energie verbruikt op het moment van opwek, zul je meer besparen.
De berekening en begrippen op rij
Berekening huidige situatie met salderen en terugleverkosten
| Omvang installatie | 3.500 Wp |
| Investering | € 3.300,- |
| Jaarlijkse opwek | 3.000 kWh |
| Direct verbruik (25%) | 750 kWh |
| Teruglevering (75%) | 2.250 kWh |
| Energieprijs levering | € 0,30/kWh |
| Terugleverkosten | € 0,16/kWh |
| Vergoeding teruglevering | € 0,30 – € 0,16 = € 0,14/kWh |
| Verdiensten direct verbruik | 750 kWh x € 0,30 = € 225,-* |
| Verdiensten teruglevering | 2.250 kWh x € 0,14 = € 315,- |
| Totaal verdiensten | € 540,-/ jaar |
| Terugverdientijd | € 3.300 / € 540,- = 6,1 jaar** |
* Hoe meer van de opgewekte elektriciteit je direct verbruikt des te beter het rendement van de zonnepanelen. Dit doe je door je elektrische apparaten zoveel mogelijk te gebruiken als de zon schijnt.
** De terugverdientijd wordt langer als de salderingsregeling wordt afgeschaft en de terugleververgoeding beperkt zal zijn, maar zelfs als deze slechts 8 cent per kWh bedraagt verdien je zonnepanelen nog steeds binnen 10 jaar terug, zoals onderstaande berekening laat zien.
Berekening mogelijke toekomstige situatie zonder salderen en minimale terugleververgoeding:
| Omvang installatie | 3.500 Wp |
| Investering | € 3.300,- |
| Jaarlijkse opwek | 3.000 kWh |
| Direct verbruik (25%) | 750 kWh |
| Teruglevering (75%) | 2.250 kWh |
| Energieprijs levering | € 0,30/kWh |
| Terugleverkosten | € 0,00/kWh |
| Vergoeding teruglevering | € 0,10/kWh |
| Verdiensten direct verbruik | 750 kWh x € 0,30 = € 225,-* |
| Verdiensten teruglevering | 2.250 kWh x € 0,08 = € 180,- |
| Totaal verdiensten | € 405,-/ jaar |
| Terugverdientijd | € 3.300 / € 405 = 8,1 jaar |
Begrippen
| Salderen | De elektriciteit die je jaarlijks opwekt op de momenten dat je het niet nodig hebt wordt teruggeleverd (teruglevering) en weggestreept tegen elektriciteit die je op een later moment afneemt (levering). Dit kan tot maximaal je eigen verbruik. |
| Direct verbruik | De elektriciteit die je direct verbruikt op het moment dat de zonnepanelen elektriciteit gebruiken. Je ziet deze opgewekte elektriciteit niet terug op je meter of afrekening van het elektriciteitsbedrijf. Je kan dat wel achterhalen via de volgende berekening: A = Het door je zonnepanelen opgewekte aantal kWh per jaar via de app van je omvormer B = Het jaarlijks aantal kWh dat er is teruggeleverd aan het net (’teruglevering’ volgens de eindafrekening). Je directe verbruik is dan: A-B |
| Terugleverkosten | Het bedrag dat door je energieleverancier per kWh in rekening wordt gebracht voor het terugleveren van elektriciteit. |
| Terugleververgoeding (bruto) | Het bedrag dat je van je energieleverancier krijgt voor teruggeleverde elektriciteit (exclusief terugleverkosten). |
| Terugleververgoeding (netto) | Het werkelijke bedrag dat je van je energieleverancier krijgt voor teruggeleverde elektriciteit minus de terugleverkosten. |